Rb Overijssel 071014

Rb Overijssel 071014

Citeerwijze: www.letselschademagazine.nl/2014/rb-overijssel-071014

vonnis 

RECHTBANK OVERIJSSEL 

Team kanton en handelsrecht 
Zittingsplaats Almelo 

Zaaknummer: 405172 CV EXPL 12-1867 
Datum vonnis : 7 oktober 2014 (m) 

Vonnis 
in de zaak van:

X , 
wonende te V, 
eiser, 
hierna te noemen 'X'. 
gemachtigde: mr. M.J.E.C. Camps te Enschede, 

tegen 

1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid 
GROENRECYCLING-TWENTE B.V., 
h.o.d.n. Bruins & Kwast Biomass Management, 
gevestigd te Markelo, kantoorhoudende te Goor, 
gedaagde sub 1, 
hierna te noemen 'Bruins & Kwast', 
gemachtigde: mr. R.HJ. Wildenburg. advocaat te Arnhem, 

en 

2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid 
JOBS4EUROPE B.V., 
h.o.d.n. Interjobs, 
gevestigd en kantoorhoudende te De Lutte, 
gedaagde sub 2, 
hierna te noemen "Jobs-4Europe", 
gemachtigde: mr. A.T. Stevens, advocaat te Rotterdam. 

1. Het verdere procesverloop 

1.1. Naar aanleiding van het tussenvonnis van de kantonrechter d.d. 20 augustus 2013 heeft er op 20 november 2013 een getuigenverhoor aan de zijde van Bruins & Kwast en Jobs4Europe plaatsgevonden, waarvan proces-verbaal is opgemaakt. 

1.2. Op 20 februari 2014 en op 2 juli 2014 hebben er getuigenverhoren plaatsgevonden aan de zijde van X, waarvan proces-verbaal is opgemaakt. 

1.3. Jobs4Europe, Bruins & Kwast en X hebben geconcludeerd na enquête. 

1.4. Jobs4Europe en Bruins & Kwast hebben een antwoordconclusie na enquête genomen. 

1.5. X heeft afgezien van het nemen van een antwoordconclusie. 

1.6. De kantonrechter heeft de zaak voor vonnis verwezen. Het vonnis is bepaald op vandaag. 

2. De verdere beoordeling van het geschil en de motivering van de beslissing 

2.1. De kantonrechter neemt hier over hetgeen zij heeft overwogen en beslist in haar tussenvonnis van 20 augustus 2013. 

2.2. De kantonrechter heeft bij genoemd tussenvonnis Bruins & Kwast en Jobs4Europe in de gelegenheid gesteld te bewijzen dat zij duidelijke instructies in een voor X begrijpelijke taal hebben gegeven over de wijze van schoonmaken van de bewuste roosters en erop toegezien hebben dat X die instructies opvolgden of dat de schade in belangrijke mate het gevolg is van opzet of bewuste roekloosheid van X . 

2.3. Bruins & Kwast en Jobs4Europe hebben in dit kader de volgende getuigen doen horen: de heer Y, de heer Z , de heer A en de heer B . Zij hebben de volgende relevante verklaringen afgelegd: 

de heer Y, mede-eigenaar van Jobs4Europe, partijgetuige: 
"Ik weet niet welke specifieke werkinstructies X bij Bruins & Kwast heeft gekregen. Bij ons heeft X standaardwerkinstructies gekregen. 
(...)
Ik ben bij Bruins & Kwast ook op de werkplek geweest. Ik kan mij niet herinneren dat ik X toen schoonmaakwerkzaamheden heb zien uitoefenen. Ik weet zeker dat iemand van Bruins & Kwast ook iets zou hebben gezegd tegen X als X zijn werk vanaf de muur aan het doen was. Bruins & Kwast heeft de veiligheidseisen hoog in het vaandel. 
(...) 
X spreekt niet in de Nederlandse taal. Ik heb altijd Engels met hem gesproken. Die taal beheerst hij. Hij vond dat begrijpelijk. 
(...) 
Bij de intake wijzen wij personeel er op dat de opdrachtgever eigen specifieke werkinstructies kan geven. Ik kan mij niet herinneren of ik dat ook specifiek tegen X heb gezegd. Het is de eigen verantwoordelijkheid van het personeel om de veiligheidsinstructies bij de opdrachtgever op te volgen. 
(...) 
Ik kan mij niet herinneren dat X vanaf de muur naar mij gezwaaid heeft toen ik daar was."

de heer Z 
"Ik was tot 31 maart 2009 in dienst bij Cogas B.V als technicus. Cogas had een samenwerkingsverband met Bruins & Kwast in het project Bio-Energie Twente. 
(...) 
Cogas heeft in dat kader onderhoud aan de installatie verricht en meegewerkt aan de planning in en om de centrale. De werkzaamheden werden op de werkvloer altijd toegelicht. De veiligheidsmaatregelen uiteraard ook. Er werd dagelijks instructie gegeven door de dienstdoende technici. 
(...) 
Bruins & Kwast zorgde voor de mensen die moesten schoonmaken. Bruins & Kwast gaf aan die mensen instructies. Dat ging in een goede verstandhouding. Ik was daar niet iedere dag. Ik heb op dit project gewerkt van 2006 tot 2009. In het begin was ik er bijna dagelijks daarna werd het minder. In 2009 was ik er hooguit 1 a 2 keer in de week. De kantonrechter laat mij foto 's zien die aan het proces-verbaal van de comparitiezitting zitten. Ik zie foto 's van roosters van de luchtwaterkoelers. Ik heb regelmatig gezien dat deze werd schoongemaakt. Bij het schoonmaken zou je gebruik kunnen maken van twee of drie treden op een ladder. Het was geen ultieme oplossing. De beste methoden om de roosters schoon te maken was van binnen naar buiten te blazen. Maar dat was niet mogelijk. Destijds werden de roosters van de buitenkant regelmatig afgespoten. Om dit goed te doen kon je dit het beste van onderen doen. Als je horizontaal tegen de roosters aan spuit, spuit je namelijk de lamellen kapot. Het is het makkelijkst om haaks op de lamellen te spuiten. Je kon vanaf de grond de lamellen schoon spuiten. Je moest ook niet te dichtbij de lamellen schoon spuiten want dan maak je ze kapot. Door een rolsteiger te gebruiken werd het schoonmaken gemakkelijker gemaakt. Door op een rolsteiger te staan kon je nog haaks op de roosters spuiten. Zo hoog was de rolsteiger in mijn belevenis niet. 
(...) 
Ik ken X wel. Ik kan me niet herinneren dat ik hem gezien heb toen hij de roosters schoonmaakte. Ik acht het wel waarschijnlijk. Ik heb wel andere personen die schoonmaakwerkzaamheden zien doen. Dat zijn wisselende personen geweest omdat er toen heel veel wisselingen waren. Deze schoonmaakwerkzaamheden waren wekelijkse werkzaamheden. Ik heb nooit iemand vanaf de muur die schoonmaakwerkzaamheden zien verrichten. Als iemand op die muur zou hebben gestaan, zou zeker iemand hebben gevraagd wat die persoon aan het doen was. De muur is vrij hoog. Je kunt vanaf daar de roosters niet goed reinigen. De muur is drie meter hoog denk ik en als er iemand van 1.5 meter op gaat staat dan gaat die persoon van boven naar beneden spuiten en dat is niet erg logisch. 

De kantonrechter laat mij productie 2.11 bij dagvaarding zien. Dat is een veiligwerkvergunning van mijn hand. De kantonrechter vraagt mij naar punt 3 op die vergunning. Hieruit blijkt dat het niet noodzakelijk was om werkzaamheden een rolsteiger uit te voeren. Tevens was er geen sprake van veiligheidskritieke werkzaamheden, waardoor er een tweede man noodzakelijk wordt. De kantonrechter houdt mij voor dat de vergunning verliep op 31 december 2008. Ik weet niet of er per kwartaal een vergunning werd afgegeven. Er moet altijd een veiligwerkvegunning zijn. Ik denk dat er dus per 1 januari 2009 een nieuwe veiligwerkvergunning is afgegeven. 
(...) 
Ik kan mij niet herinneren dat ik er bij ben geweest toen X instructies kreeg. Ik weet wel dat personeel instructies krijgt van Bruins & Kwast. Iedere week wordt er bekeken welke werkzaamheden gedaan moeten worden. Bij het werk worden dan instructies gegeven. Het is ook gebruikelijk om dan veiligheidsinstructies. Er was ook personeel wat er al langer rondliep en tot het meubilair behoorde, die kregen niet iedere keer opnieuw dezelfde instructie. Bij Bruins & Kwast liep men in beschermde kleren. Dat was goed voorzien. Als er iets veiliger kon stond iedereen daarvoor open. Er werd op een veilige manier gewerkt. Dat werd ook zo uitgedragen door Cogas en Bruins & Kwast. 
(...) 
Uit de veiligwerkvergunning volgt niet dat ik instructies heb gegeven aan X . 
(...) 
De heer X legt in het Engels uit dat als je te ver weg staat met de hogedrukspuit het water versproeierd, zo tekent hij dat ook. Ik begrijp hem als je te ver weg staat het water niet goed zijn werk kan doen. Je moet op een juiste afstand gaan staan. Je kunt daarom op de tweede of de derde traptrede van een ladder gaan staan. 
(...) 
Ik hoor mr. Wildenburg zeggen dat hij vaststelt dat X al gedurende tien minuten het gesprek in het Engels kan volgen. Ook over technische aangelegenheden. 
(...) 
Ik leg uit dat daar waar ik een kruisje heb vermeld dat dat van toepassing is. Mr. Camps vraagt mij waarom er een kruisje staat bij punt 3 onder 'tweede persoon'. Dat is niet juist. Dat kan een foutje zijn. Een veiligwerkvergunning is niet altijd foutloos. Er was in ieder geval geen tweede persoon nodig." 

de heer A : 
"Ik ben locatiebeheerder bij Groenrecycling in Goor en in Duiven. 
(...) 
Ik ken de heer X. Ik was er bij toen hij de eerste dag bij ons kwam. Het is gebruikelijk dat nieuwe werknemers meteen functiegerichte instructies krijgen. Daar horen ook de veiligheidsinstructies bij. Het KAM reglement wordt dan ook doorgelopen. Dit gebeurt bij zo veel mogelijk nieuwe werknemers. Ik kan mij niet herinneren of dit ook bij X is gebeurd. Zijn eerste werkzaamheden bij ons was sorteerwerk in gras. Ik weet niet wanneer hij begonnen is met schoonmaakwerkzaamheden. Voordat X die schoonmaakwerkzaamheden verrichtte werden die werkzaamheden uitgevoerd door een Pool. Omdat X goed Engels sprak en omdat er goed met hem te communiceren was is hij die schoonmaakwerkzaamheden gaan verrichten. 

Ik denk dat ik aan X functiegerichte instructies heb gegeven. Ook over de veiligheidsmaatregelen. Ik vind dat aannemelijk dat ik dat heb gedaan. Bij die instructie hoort het volgende gezegd te zijn: waar alles staat, hoe de hogedrukspuit werkt en dat soort dingen. Ik weet niet meer of ik het zelf heb gedaan. Ik heb zoveel mensen. Het zou ook iemand van Cogas kunnen zijn geweest. Het zou ook mijn bedrijfsleider de heer B kunnen zijn geweest. Dat is echter niet aannemelijk. Omdat B dat meestal niet doet. Het behoort ook tot mijn taken om dat te doen. 

Ik kan mij herinneren dat ik de schoonmaakinstructie van de lamellen heb gegeven aan C, een oud werknemer van Jobconnect en ook aan D, een Poolse werknemer. Ook dat weet ik niet helemaal meer precies. De instructie die bij de schoonmaakwerkzaamheden horen zijn: hoe je de lamellen moet schoon spuiten. Ik heb hierover uitleg gegeven in de zomer tijdens de zitting ter plaatse. Je kunt dan op de tweede of derde traptrede van de ladder gaan staan en dan spuiten. Je kunt er ook tussendoor lopen. Dan loop je op een bordes. Je moet van boven naar beneden of van beneden naar boven spuiten. In het begin heeft X ook met een langere spuit gewerkt. Dan hoef je niet zo hoog te gaan staan, op de tweede derde of vierde spot van de ladder en op de vierde sta je al te hoog. In het begin heeft X met een verlengstuk gewerkt van ongeveer een halve meter. Omdat je met deze verlengde spuit te ver achteruit ging, werkte dat niet prettig. Zonder verlengstuk kon je de lamellen goed schoonmaken. De lamellen werden ongeveer een keer in de drie weken schoongemaakt. Ik denk dat ik X vijf tot tien keer heb gezien toe hij de lamellen schoonmaakte. Ik heb gezien dat hij daarbij op de ladder heeft gestaan: Hij stond vrij onderaan met zijn rug tegen de ladder die tegen de muur stond. Ik heb hem in het begin ook met het verlengde spuitstuk zien werken. Ik heb hem nooit vanaf de muur zien werken. Als ik dat had gezien had ik hem op lichtzinnige wijze er af gehaalde en gezegd dat dat never en nooit kan. Ik heb ook nooit andere personeelsmensen vanaf de muur zien schoonmaken. 

Ik sprak met X in de Engelse taal. Hij verstaat die taal bijzonder goed. 
(...) 
Het kan nooit zo zijn geweest dat X enkel de opdracht heeft gekregen dat hij de roosters moest gaan maken zonder verdere instructie. Hij had dan niet geweten wat hij moest doen. De kantonrechter gaat met mij naar productie 3 conclusie van antwoord. Onderaan deze productie staat mijn handtekening. Dat betekent dat X het goed begrepen heeft, dat ik met hem die zaken besproken heb. Ook X heeft getekend. Ik denk dat op de datum van ondertekening X al schoonmaakwerkzaamheden uitvoerde. Ik heb die taak er handgeschreven bijgezet op het formulier. Ik heb de belangrijkste punten uit deze Nederlandse instructie eruit gehaald en in het Engels vertaald en aan X verteld. Ik heb dat gedaan. Ik ben blij dat ik het erbij heb gezet. De instructie wordt ter plekke gegeven en het formulier wordt daarna op kantoor ondertekend. Op het tweede formulier bij deze productie staat GRT dat staat voor Groen Recycling Twente. Op dit formulier van GRT worden drie machines genoemd. Dat betekent dat over die machines tekst en uitleg is gegeven. Op het formulier staat handgeschreven dat er gewerkt werd met een compressor. Dat is niet de hogedrukspuit. Die machine viel onder de instructie van BET en viel onder de schoonmaakactiviteiten. De hogedrukspuit was van Cogas. 

De kantonrechter gaat met mij naar productie 2.7 bij dagvaarding. Ik kan mij herinneren dat ik met iemand van Interpolis heb gesproken. De kantonrechter vraagt mij hoe het kan dat uit het rapport van de schaderegelaar blijkt dat ik heel stellig ben over het geven van instructies aan X terwijl ik eerder vanochtend heb verklaard dat ik me dat niet meer kan herinneren. Ook dit is een poos geleden dat ik met de man van Interpolis sprak. Ik moet wel instructie hebben gegeven. Dat heb ik. 

De KAM richtlijnen staan in een boekje, Dat boekje is in de Nederlandse taal. Ik heb de belangrijkste punten uit dat boekje vertaald en dat heb ik aan X verteld. 
(...) 
Je kunt de roosters goed schoonmaken vanaf de tweede of derde traptrede van de ladder. Ik heb tuurlijk nooit gezegd dat X op de muur moest gaan staan om de roosters goed te kunnen schoonmaken. 
(...)" 

de heer B: 
Ik heb X werkzaamheden zien uitvoeren. Voor mijn beeldvorming denk ik dat ik hem drie of vier keer roosters heb zien schoonmaken. Ik heb hem daarbij nooit op de muur zien staan. Ik heb hem wel op de ladder zien staan met zijn rug naar de muur toe. Dat was een a twee keer. Hij heeft voor zijn schoonmaakwerkzaamheden instructies gekregen voor zover ik weet. Ook over veiligheidsmaatregelen cruciaal voor de energiecentrale. Daar heeft zo'n veiligwerkvergunning over. Ik was er zelf niet bij toen hij die instructies kreeg. Door het formulier van de veiligwerkvergunning weet ik dat hij die instructies heeft gekregen. Ik weet niet van wie hij die instructies heeft gekregen. Schoonmaak kan alles omvatten. Er is verteld over wat wel en niet mocht. Als werknemer bij de energiecentrale moest je weten welke punten veilig waren. 

Ik kan mij niet voorstellen dat X zonder instructie de opdracht heeft gekregen om de roosters te gaan schoonmaken. Ik weet dat hij samen met A op een gegeven moment een rolsteiger is gaan halen. Er is dus wel over gesproken. Ik heb ook andere mensen werkzaamheden zien uitvoeren. Ik heb geen mensen vanaf de muur schoonmaakwerkzaamheden zien uitvoeren. Als iemand op de muur zou hebben gestaan zou ik haast wel denken dat hij er dan afgehaald zou zijn, want dat is een gevaarlijke situatie. 

Ik denk dat er voor de voorkant een rolsteiger is gehaald omdat dat makkelijker werkte, omdat je er bij de voorkant zonder rolsteiger minder goed bij kon. Bij de voorkant werd met een lange lans gewerkt. Je kon natuurlijk de ladder niet tegenaan zetten. 

Aan de kant waar de muur stond stonden mensen op een ladder op een of twee spotten hoog. X werkte aan de achterkant bij die muur met de verlengde hogedrukglans. Ik heb hem daarmee zien werken. 
(...) 
De kantonrechter vraagt mij waarom bij de omschrijving staat dat betrokkene waarschijnlijk op een hoogte van 1.40 m tot 1.80 m hoog stond toen hij viel. Ik vermoedde dat hij op de ladder stond en dat hij met ladder en al is gevallen. Als je onder aan de ladder staat dan lijkt het me niet zo dat je kunt vallen. Ik heb dit formulier een a twee dagen na het ongeval ingevuld. 
(...) 
Ik sprak met X Engels. Hij spreekt beter Engels dan ik. Hij heeft ook een paar jaar in Amerika gewerkt. Ik heb X zelf geen instructies gegeven. Ik kan me dat niet herinneren. 
(...) 
De muur is inmiddels verplaatst omdat we bepaalde situaties niet willen hebben. We hebben ruimte gecreëerd. 
(...)" 

2.4. X heeft in dit kader de volgende getuigen doen horen: hemzelf, de heer E en de heer F. Zij hebben de volgende relevante verklaringen afgelegd: 

X, partij getuige: 
"Ik heb bij Jobs4Europe geen werkinstructies gekregen. Ik heb ook geen veiligheidsinstructies gekregen. Ik heb bij Bruins & Kwast heel oppervlakkig instructies gekregen door een werknemer. Ik weet niet meer wie dat was. Dat komt omdat het geen concrete instructie was. 
(...) 
We hebben geen aparte veiligheidstraining gekregen. Ik kreeg de instructies in het Engels. De instructies in het Engels begreep ik, als we dat instructies kunnen noemen. De kantonrechter houdt mij productie 3 bij conclusie van antwoord zijdens Bruins & Kwast voor. Ik zie dat daar mijn handtekening onder staat. Maar wat het is, dat weet ik niet. Ik kan Nederlands lezen, maar ik begrijp het niet. Ik denk dat het een veiligheidsinstructie is en ik denk dat ik bij het bedrijf niet mag werken als ik het niet onderteken. Ik heb niet gevraagd wat er in het papier staat. Mij is niet uitgelegd wat er in dit papier staat. De kantonrechter laat mij de tweede pagina van productie 3 zien. Ik heb dat papier zeker gezien. Mijn handtekening staat eronder. Ik kan mij herinneren dat ze tegen mij zeiden dat ik het moest ondertekenen omdat dat in de wet staat. Ik denk dat het over veiligheidsinstructies gaat. Voor dit papier geldt hetzelfde als voor het eerste papier. De kantonrechter laat mij productie 3 bij antwoord zien en dat is de Poolse verklaring. Ik zie dat mijn handtekening eronder staat. Ik heb dit formulier dus ongetwijfeld gezien. Ik heb mijn naam er links niet zelf opgeschreven, want zo schrijf ik mijn naam niet. Op de verklaring staat ook niet de handtekening van A omdat het verkeerd geschreven is. 
(...) 
Het klopt dat dit de vorige keer hier zo is gezegd. En daarna ben ik er zelf naar gaan kijken. Ik beheers de Poolse taal niet. 

Voordat ik ben gevallen heb ik al heel vaak de roosters schoongemaakt. Ik denk dat ik ongeveer twee á drie maanden nadat ik bij Bruins & Kwast ben gaan werken voor het eerst de roosters heb schoongemaakt. Er was toen niemand die dat kon. 
(...) 
Ik heb zelf ontdekt wat je moest doen. Ze hebben mij in de controlekamer laten zien hoe het meetinstrument werkt. 
(...) 
Ik heb geen instructie gekregen hoe ik de lamellen moet schoonmaken. Ik heb de Pool die deze werkzaamheden voor mij deed nooit die werkzaamheden zien doen. Ze zeiden mij dat ik het moest schoonmaken met een hoge drukspuit. Zij zijn de werknemers daar. Ze hebben mij 'laten zien hoe de hoge drukspuit werkt. 
(...) 
Ze hebben mij niet uitgelegd hoe ik de lamellen moest gaan schoonmaken. Ik heb zelf bedacht hoe ik die lamellen moest gaan schoonmaken. Ik heb ook niet gevraagd hoe ik dat moet doen. 

Het duurt voor mij twee tot drie dagen om alle lamellen schoon te maken. Ik weet niet precies hoe vaak ik de lamellen heb schoongemaakt, maar wel vaak. Misschien 40 maar misschien ook wel 70 keer. Ik ben iedere keer bij die werkzaamheden aan die zijde van de lamellen op de muur gaan staan. Als ik op de muur stond stond de hoge drukspuit op de grond. In het begin vond ik het wel eng om op de muur te gaan staan. Daarna ging het wel. Ik liep voorzichtig. Ik moest het wel doen voor het werk. Aan de andere kant van de roosters heb ik de schoonmaakwerkzaamheden eerst op de bovenkant van de ladder gegaan. Pas na een half jaar kwam er een rolsteiger. Ik heb geprobeerd om die rolsteiger tussen de muur en het rooster te duwen, maar dat lukte niet, het paste niet. Toen ik de rolsteiger heb gekregen heb ik die ook gebruikt. Ik durfde zelfs niets over de situatie te zeggen. 
(...) 
Ze hebben mij van de muur zien werken. Ik kan mij nog goed herinneren dat A samen met B van Jobs4Europe langs kwamen. A had B uitgenodigd om te laten zien waar zijn personeel aan het werk was. Het was de eerste keer dat B daar langs kwam. Daarom kan ik het mij zo goed herinneren. Ik heb hem begroet toen ik bovenop de muur stond. Niemand heeft mij ooit gevraagd om van de muur af te komen, als ik daar werkzaamheden verrichtte. B heeft mij weleens gevraagd om van de muur te komen om een sigaretje te roken. 

Op de muur waar ik de schoonmaakwerkzaamheden vanaf verrichtte stond een andere muur haaks. Die muur was smerig en het was net zo 'n muur als de muur waarvan ik gevallen ben. Die andere muur moest worden schoongemaakt. Ik kreeg van A de opdracht om die muur schoon te maken. Aan beide kanten van de muur ligt een heuvel. Ik kon de rolsteiger er dus niet langs zetten. Ik moest op de muur klimmen om hem schoon te maken. Ik had geen andere keus. Ik weet niet of A gezien heeft hoe ik de muur heb schoongemaakt. Ik denk dat hij geweten moet hebben dat ik voor het schoonmaken van die muur boven op de muur moet gaan staan. Op een andere manier kon je die muur niet schoonmaken. Aan het einde van de dag controleerde A altijd of de werkzaamheden waren verricht. Hij moet hebben gezien dat de muur schoon was. Anders had ik dat wel te horen gekregen. Als hij er niets over zei waren er geen problemen. 

De kantonrechter houdt mij de twee laatste alinea's van pagina 1 van het ongevallenrapport van de Arbeidsinspectie voor, productie 1-3 bij dagvaarding. Als de meneer van de Arbeidsinspectie dat zo heeft opgeschreven zal ik dat wel gezegd hebben, maar ik was waarschijnlijk toen niet helemaal helder. Ik heb heel vaak op de muur gestaan. Ik kreeg in het ziekenhuis toen ook een hele hoop medicijnen. Ik heb gewoon gewerkt met de hoge drukspuit. Ik heb niet gewerkt met een verlengstuk op de hoge drukspuit. Die was er ook niet. 
(...) 
Toen mij gevraagd was om de roosters schoon te maken ben ik gaan nadenken hoe ik dat het beste kon gaan doen. Ik ben begonnen met het schoonmaken van de onderkant. Door het werken met de hoge drukspuit ontstaat er een wolk. Het water verdampt. 
(...) 
Het vuil moest tussen de lamellen weg. Je kunt dat alleen doen door er heel dichtbij te gaan staan. Je kunt het alleen schoonmaken met een waterstroom en niet met een waterwolk. De stroom moet krachtig genoeg zijn om de kleine dingetjes tussen de lamellen weg te krijgen. 
De lamellen die laag zaten maakte ik schoon vanaf de ladder. De ladder had ik tegen de muur gezet en dan stond ik op de tweede of derde trede van de ladder. Op deze manier kon ik niet bij de hogere lamellen. Daarvoor moest ik op de muur gaan staan. In mijn visie was dat de beste oplossing. Niemand heeft tegen mij gezegd dat het zo niet moest. Na mijn schoonmaakwerkzaamheden kon ik op het meetinstrument zien dat de lamellen schoon waren. 
(...) " 

de heer M.B. Tol: 
"Ik was de voorganger van mr. Camps in deze zaak. 
(...) 
Ik sprak met X in de Engelse taal, geen Nederlands." 

de heer F: 
"Ik ben bij de arbeidsinspectie werkzaam geweest. Ik heb een ongevalsrapport opgesteld in de kwestie met X . Ik heb het ongevalsrapport toegezonden gekregen van de advocaat van X . Ik heb het doorgelezen voor deze zitting. Ik herinner mij deze kwestie. Op 3 augustus 2009, 11 dagen na het ongeval heb ik X bezocht in het ziekenhuis in Enschede. Naar omstandigheden was X goed te pas. Wij zijn samen naar de koffiekamer gegaan om daar te praten en vamvege de privacy. Ik heb in het Engels met X gesproken. Ik heb verslag gemaakt van mijn gesprek en wat er in het ongevalsrapport staat kan ik mij herinneren van dat gesprek. In dat gesprek is niet aan de orde geweest of X vaker boven op de muur was. Dat is niet aan de orde gekomen, omdat ik het sowieso wonderlijk vond dat hij boven op de muur was. Ik begreep van hem dat hij de ladder wilde verplaatsen vanaf boven op de muur. Hij wist niet waarom hij dat wilde. Ik had tijdens dat gesprek met X niet de indruk dat hij medicijnen gebruikte. Hij was helder in zijn gesprek. 
(...) 
Ik heb het met de werkgever over veiligheidsinstructies gehad. Deze zijn niet schriftelijk vastgelegd. Deze zijn mondeling gegeven. Je moet op de tweede of derde spot van de ladder gaan staan met je rug tegen de ladder aan. Zo moest je de koelers met de hogedrukspuit schoonspuiten. 

Ik heb met de werkgever gesproken over het feit dat X boven op de muur was geweest. De suggestie is toen besproken dat X aan het uitrusten was en een sigaretje aan het roken was. Daar waren geen getuigen van. 

Het was verboden om de werkzaamheden vanaf de muur te verrichten. Ik weet alleen niet of dat verbod zo expliciet is geweest. De werkgever had X niet eerder boven op de muur gezien. Ze hadden hem daar ook nooit eerder een sigaretje zien roken, maar omdat er een peuk was gevonden daar op de grond dachten ze dat X mogelijk een sigaretje boven op de muur was gaan roken. 

Ik ben toen tot de conclusie gekomen dat er van een overtreding van de arbeidsomstandighedenwet in relatie tot het ongeval geen sprake was. 
(...) 
Het is niet gebruikelijk dat er een tolk wordt ingehuurd. Als ik vind dat ik niet kan communiceren met iemand dan regel ik een tolk. Dat is een eigen inschatting. 
(...) 
Omdat X mij vertelde dat hij niet wist wat hij op de muur aan het doen was, heb ik daar niet verder op doorgevraagd. Als je vanaf boven op de muur de ladder verplaatst, kan ik mij voorstellen dat de ladder gaat schuiven. Ik wist dat X zijn werkzaamheden verrichtte met een hogedrukglans. Alsje op de tweede of derde trede van de ladder staat, is dat geen ideale werksituatie. Ik heb dat in algemene zin besproken met de werkgever. Er is toen ook gesproken over het gebruik van een rolsteiger. Die kon aan de achterkant niet worden geplaatst vanwege de goot voor de muur. Ik weet niet meer of de ruimte tussen de muur en de ventilatoren te smal was om daar een rolsteiger te plaatsen. 
(...) 
Als ik wel een advies had mogen geven dan had ik gezegd dat het niet de voorkeur heeft om vanaf een ladder 'werkzaamheden te verrichten met een hogedrukspuit. Als je daarmee werkt moet je stabiel staan. 

Dat er wel gewerkt werd vanaf de ladder was niet heel erg omdat je niet erg hoog stond. De hoogte was beperkt. Het staat mij niet voor de geest dat in de arbeidsomstandighedenwet staat dat er sowieso niet gewerkt mag worden vanaf een ladder met een hogedrukspuit. 
(...) 
Ik beheers technisch Engels. 
(...) 
Het is geen hoogstaand Engels maar ik kan het behoorlijk spreken. 
(...) 
Ik heb in het ziekenhuis niet gesproken met artsen. Ik weet dus niet of X toen medicijnen gebruikte. Ik denk ook niet dat de arts mij toen zou hebben verteld. " 

2.5. Jobs4Europe heeft geconcludeerd dat zij en Bruins & Kwast, gelet op de inhoud van de afgelegde getuigenverklaringen in hun onderlinge samenhang bezien, aan de aan hun opgelegde bewijsopdracht hebben voldaan. Jobs4Europe heeft samengevat de volgende stellingen aan haar conclusie ten grondslag gelegd. 

2.6. Jobs4Europ had destijds geen invloed op de werkplek van X . Het betrof hier specifieke schoonmaakwerkzaamheden van bijzondere apparatuur. 

2.7. Jobs4Europe verwijst naar de verklaringen van de heer Z en de heer A, waaruit blijkt dat aan X functiegerichte uitleg in het Engels is gegeven. X beheerst de Engelse taal. 

2.8. Het staat vast dat uit het onderzoek van de Arbeidsinspectie volgde dat er geen overtreding van de Arbeidsomstandighedenwet was vastgesteld. X heeft nimmer bezwaar gemaakt tegen de inhoud van de rapportage van de heer F. 

2.9. Niemand heeft X vanaf de muur zien werken. 

2.10. Bruins & Kwast heeft alle veiligheidsmaatregelen getroffen die redelijkerwijs nodig waren om ongevallen te voorkomen. 

2.11. Bruins & Kwast heeft geconcludeerd dat zij, mede gelet op de inhoud van de getuigenverklaringen, aan haar bewijsopdracht heeft voldaan. Bruins & Kwast heeft aan deze conclusie samengevat de volgende stellingen ten grondslag gelegd. 

2.12. X is meermaals geïnstrueerd over de wijze waarop hij de schoonmaakwerkzaamheden moest uitvoeren. 

2.13. X heeft van Z (van Cogas) een veiligwerkvergunning gekregen. Die vergunning wordt pas verleend indien de verkrijger instructies heeft verkregen over veilig werken. Volgens Z moet X instructies hebben gehad. Dit wordt ook bevestigd door A en B van Bruins & Kwast. 

2.14. X beheerst de Engelse taal. 

2.15. X heeft geen bezwaar aangetekend tegen (de inhoud) van het ongevalsrapport. 

2.16. Niemand heeft X zijn schoonmaakwerkzaamheden vanaf de muur zien verrichten. Y , Z , A en B hebben X wel werkzaamheden zien verrichten vanaf de onderste sporten van de ladder. 

2.17. Bruins & Kwast heeft aan haar zorgplicht voldaan. 

2.18. X heeft geconcludeerd dat Jobs4Europe en Bruins & Kwast niet zijn geslaagd in hun bewijsopdracht. X heeft samengevat de volgende stellingen aan zijn conclusie ten grondslag gelegd. 

2.19. Bruins & Kwast heeft er alles aan gedaan om het bewijsmateriaal te kleuren en voor X negatief te beïnvloeden. 

2.20. Een deugdelijke instructie is aan X niet gegeven. 

2.21. De heer F heeft zijn werk niet goed gedaan. 

2.22. De Europese richtlijn voor ladders 2001/445 EEG schrift voor dat werken op ladders geen geschikte werkplek vormt. 

2.23. Het is niet gebleken dat X roekeloos heeft gehandeld. 

2.24. De kantonrechter is van oordeel dat Bruins & Kwast en Jobs4Europe niet het bewijs hebben geleverd dat zij duidelijke instructies in een voor X begrijpelijke taal hebben gegeven over de wijze van schoonmaken van de bewuste roosters en dat zij erop hebben toegezien dat X die instructies heeft opgevolgd of dat de schade in belangrijke mate het gevolg van opzet of bewuste roekloosheid van X is geweest. 

2.25. De kantonrechter komt tot deze conclusie op grond van het volgende: 
• De heer A was de aangewezen persoon om instructies aan X te verstrekken. Uit zijn getuigenverklaring blijkt niet dat hij concrete instructies in het Engels aan X heeft verstrekt op welke wijze X de bewuste roosters moest schoonmaken. 
• Uit de functiegerichte instructie, productie 3 bij antwoord zijdens Bruins & Kwast, blijkt dit ook niet. Dit formulier is in de Nederlandse taal gesteld. De handtekening van X staat eronder. Het stond echter vast dat X de Nederlandse taal niet meester was. Uit dit formulier blijkt niet dat X een Engelse vertaling heeft gekregen. Uit de Nederlandse tekst blijkt niet op welke wijze X de bewuste roosters moest schoonmaken en dat juist die wijze aan X is kenbaar gemaakt in de Engelse taal. 
• De functiegerichte instructie dateert van 22 juni 2009. X heeft verklaard dat hij ongeveer twee á drie maanden nadat hij zijn werkzaamheden voor Bruins & Kwast was gestart (15 september 2008), is begonnen met zijn schoonmaakwerkzaamheden aan de bewuste roosters. Dit is door Bruins & Kwast en Jobs4Europe niet betwist. Het had op de weg van Bruins & Kwast gelegen om toen direct de juiste instructies in het Engels te geven. 
• Op de functiegerichte instructie is er met de hand bijgeschreven dat de instructie ook de schoonmaakwerkzaamheden betreffen. Het is echter onduidelijk wanneer deze aanvulling erbij geschreven is en of deze aanvulling in het Engels met X is besproken. 
• Ook uit de zogenaamde "Veiligwerkvergunning", productie 2-11 bij dagvaarding, blijkt niet dat aan X een gerichte werkinstructie is gegeven. Bovendien is genoemde werkvergunning afgegeven op 17 november 2008 en gold deze vergunning tot en met 31 december 2008. Op 17 november 2008 had X nog helemaal geen instructie gekregen over hoe hij de bewuste roosters moest schoonmaken. Bovendien gold de vergunning tot en met 31 december 2008. 
• X heeft verklaard dat hij stukken heeft ondertekend, omdat hij er anders niet mocht werken. Dit verklaart waarom hij de in het Nederlands gestelde functiegerichte instructie heeft ondertekend en ook een in de Poolse taal opgestelde verklaring heeft ondertekend. Het Pools is X al helemaal vreemd. 
• Dat Bruins & Kwast volgens de zogenaamde KAM-Richtlijn zou hebben gehandeld, maakt het bovenstaande niet anders. 

2.26. De wijze waarop X volgens Bruins & Kwast de bewuste roosters had moeten schoonmaken, was volgens haar door op een ladder te gaan staan, die tegen de muur gezet moest worden. X had dan met zijn rug naar de ladder toe de lamellen goed kunnen schoonmaken. Deze hoogte (op de tweede of de derde sport van de ladder) was volgens Bruins & Kwast de ideale hoogte om de bewuste roosters schoon te maken. X heeft goed uitgelegd dat hij vanaf die hoogte op de ladder de bovenste lamellen niet goed kon schoonmaken. De kantonrechter kan hem in dat betoog volgen. Aan de andere kant van de roosters, werd er op aangeven van X gewerkt met een rolsteiger. Daarvoor moesten de roosters met behulp van een ladder worden schoongemaakt, ook geen veilige oplossing. Een foto van deze rolsteiger is aangehecht aan het proces-verbaal van de comparitie ter plaatse. Uit deze foto blijkt dat de werkhoogte van deze rolsteiger een stuk hoger is, dan wanneer je op de tweede of de derde sport van een ladder gaat staan. Kennelijk was die hoogte de ideale werkhoogte om de bewuste roosters goed te kunnen schoon te maken. Na het ongeval is de bewuste muur verplaatst. De kantonrechter gaat ervan uit dat de muur verplaatst is om ook met de rolsteiger die kant van de bewuste roosters goed en veilig te kunnen choonmaken. De heer B heeft immers verklaard dat de muur verplaatst is, omdat Bruins & Kwast bepaalde situaties niet wilde hebben en dat er om die reden ruimte is gecreëerd. 

2.27. Dat de Arbeidsinspectie geen verband heeft kunnen vaststellen tussen een overtreding van de Arbeidsomstandighedenwet en de oorzaak van het arbeidsongeval, maakt het oordeel van de kantonrechter niet anders. De heer F heeft X gehoord, terwijl hij nog in het ziekenhuis was en dus nog niet was genezen van zijn emstige verwondingen. Het was voor de heer F op dat moment niet duidelijk of X medicijnen gebruikte en als dat het geval was, welke dit waren. Het kan niet worden uitgesloten dat X op het moment van zijn ondervraging door de heer F nog niet zo goed in orde was of onder invloed van medicatie om helder antwoord te kunnen geven. 

2.28. Dat de gehoorde getuigen X nooit vanaf de muur hebben zien werken, maakt de conclusie van de kantonrechter ook niet anders. De onderste lamellen maakte X immers schoon door op de trap te gaan staan en de bovenste lamellen maakte hij naar eigen zeggen schoon door op de muur te gaan staan. De gehoorde getuigen stonden er lang niet altijd naast als X zijn schoonwerkzaamheden uitvoerde. Dat zij hem niet op de muur hebben zien staan, leidt nog niet tot de conclusie dat hij die werkzaamheden niet vaker vanaf de muur heeft uitgevoerd. X wilde zijn werkzaamheden goed uitvoeren. Hij kon zijn werkzaamheden alleen maar goed uitvoeren door op de muur te gaan staan, hoe gevaarlijk dat ook was. 

2.29. X heeft geen bezwaar aangetekend tegen het ongevalsrapport van de Arbeidsinspectie d.d. 22 september 2009. Niet gesteld of gebleken is dat X daartoe in de gelegenheid is gesteld. 

2.30. Dat X opzettelijk of bewust roekeloos heeft gehandeld is niet gesteld noch gebleken. 

2.31. Op grond van het bovenstaande komt de kantonrechter tot de conclusie dat Bruins& Kwast en Jobs4Europe op grond van artikel 7:658 BW aansprakelijk zijn voor de schade die X heeft geleden en zal lijden ten gevolge van het bedrijfsongeval dat X op 22 juli 2009 is overkomen bij de uitvoering van zijn werkzaamheden bij Bruins & Kwast. 

2.32. De kantonrechter zal een comparitie van partijen gelasten om de verdere regie in deze zaak in overleg met partijen te bepalen. De kantonrechter verzoekt in dat kader aan beide partijen om zich hierover bij akte uit te laten. Indien wenselijk kunnen partijen ook onderzoeken of zij er de voorkeur aan geven om deze zaak in der minne te schikken. De kantonrechter zal verder iedere beslissing aanhouden. 

3. De beslissing 

De kantonrechter: 

3.1. Stelt partijen in de gelegenheid om zich bij akte uit te laten over hetgeen overwogen is in rechtsoverweging 2.32. 

3.2. Verwijst de zaak naar de rol van dinsdag 4 november 2014 voor akte uitlating aan de zijde van beide partijen. 

3.3. Beveelt partijen, X in en persoon en Bruins & Kwast en Jobs4Europe deugdelijk vertegenwoordigd door iemand die volledig van de zaak op de hoogte is en bovendien gemachtigd is om rechtshandelingen te verrichten, om op een nader te bepalen dag te verschijnen in het gerechtsgebouw te Almelo aan de Egbert Gorterstraat 5 voor mr. Margadant om inlichtingen te verstrekken en een vereniging te beproeven; 

3.4. Verwijst de zaak naar de rolzitting van dinsdag 21 oktober 2014 voor dagbepaling comparitie en draagt X op om ervoor zorg te dragen dat uiterlijk de vrijdag voordien schriftelijk bericht ter griffie is ontvangen betreffende de verhinderdata van beide partijen, ambtshalve peremptoir; 

3.5. Bepaalt dat indien partijen nog nadere stukken wensen over te leggen, zij dat uiterlijk veertien dagen voor de comparitiedatum dienen te doen door toezending aan de wederpartij en aan de kantonrechter; 

3.6. Houdt iedere verdere beslissing aan.

Dit vonnis is gewezen te Almelo door mr. Margadant, kantonrechter, en op 7 oktober 2014 in het openbaar uitgesproken in tegenwoordigheid van de griffier.

Met dank aan mr. M.J.E.C. Camps, Camps Advocatuur, voor het inzenden van deze uitspraak.