VBK 261124 Wijziging Uitvoeringsbesluit Wkkgz

VBK 261124 Wijziging Uitvoeringsbesluit Wkkgz

Met ingang van 1 januari 2025 treedt de wijziging van het Uitvoeringsbesluit Wkkgz in werking. Deze wijziging creëert de mogelijkheid om verplichte meldingen van calamiteiten, geweld in de zorgrelatie, ontslag in verband met disfunctioneren en andere meldingen op maat af te handelen.

Wat is de aanleiding voor de wijziging van het Uitvoeringsbesluit Wkkgz?
De Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) heeft als doel het waarborgen van veilige en kwalitatief goede zorg in Nederland. Dit doel wordt onder meer nagestreefd door de in de Wkkgz opgenomen verplichting dat zorgaanbieders calamiteiten, geweld in de zorgrelatie en ontslag van een zorgverlener wegens disfunctioneren onverwijld dienen te melden bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Nadere regelgeving hierover is neergelegd in het Uitvoeringsbesluit Wkkgz.

Evaluatie van de Wkkgz en het Uitvoeringsbesluit wees echter uit dat de meldplichten een enorm beslag leggen op de capaciteit van de IGJ, maar ook op die van de zorgaanbieders. Bovendien werd vastgesteld dat aan het doel dat wordt nagestreefd met de verplichte meldingen; het blijven leren en verbeteren door zorgaanbieders ten behoeve van de kwaliteit van zorg, door de regeldichtheid van het Uitvoeringsbesluit voorbij lijkt te worden gegaan. Dit nu de nadruk voornamelijk lijkt zijn komen te liggen op de procedure van het melden en het uitvoeren van onderzoek.

Wat zijn de belangrijkste wijzigingen van het Uitvoeringsbesluit Wkkgz?

Na afronding van een calamiteitenonderzoek wordt een zorgaanbieder in principe gevraagd om de IGJ te voorzien van de calamiteitenrapportage. Per 1 januari 2025 zal het opsturen van het volledige rapport echter niet langer altijd nodig zijn. Met het besluit wordt de IGJ de mogelijkheid geboden om te differentiëren in de afhandeling van meldingen, door bijvoorbeeld enkel een samenvatting van het calamiteitenrapport of een bestuurlijke reflectie op te vragen.

Als de IGJ naar aanleiding van een melding heeft besloten om zelf onderzoek te verrichten, legt zij haar bevindingen in beginsel vast in een conceptrapport. Met deze wijziging kan hier in de toekomst echter van af worden gezien door de IGJ. Bijvoorbeeld als snel blijkt dat er geen sprake is van een situatie die voor de veiligheid van cliënten of de zorg een ernstige bedreiging betekent. In het geval er wél gekozen wordt voor het opstellen van een rapport is het – in tegenstelling tot voorheen - niet langer verplicht om het gehele conceptrapport in alle gevallen aan de betrokkenen te verstrekken ter controle. Dit om te voorkomen dat gevoelige (medische) informatie verder wordt verspreid dan noodzakelijk. Als het een rapport betreft dat is opgesteld in het kader van een melding omtrent een ontslag in verband met disfunctioneren moet er aan de betrokken zorgverlener wel altijd een concept te worden voorgelegd.

Voor meldingen die zien op ontslag in verband met disfunctioneren blijkt dat het in de praktijk niet altijd even duidelijk is wanneer een ontslag gemeld moet worden en wanneer niet. Hierdoor ziet niet iedere melding die bij de IGJ binnenkomt op een ontslag vanwege ernstig tekortschietend functioneren. In dit kader brengt de wijziging met zich dat de IGJ binnen vier weken na ontvangst van een melding omtrent ontslag in verband met disfunctioneren bepaalt of er aanleiding is voor nader onderzoek. Naar meldingen die geen risico voor de patiënt of de kwaliteit van zorg behelzen, hoeft dan geen nader onderzoek te worden ingesteld, waardoor deze direct kunnen worden afgedaan. Daarnaast is, met ingang van dit besluit, niet langer vereist dat een BIG-geregistreerde hulpverlener bij een melding omtrent ontslag in verband met disfunctioneren altijd voor een gesprek dient te worden uitgenodigd. De mogelijkheid hiertoe blijft uiteraard wel bestaan. 

Wat betekent het gewijzigde Uitvoeringsbesluit Wkkgz voor zorgaanbieders en de IGJ?

Goed om te weten is dat er voor zorgaanbieders met dit gewijzigde Uitvoeringsbesluit niks veranderd is ten opzichte van de vraag wanneer er een melding moet worden gedaan bij de IGJ. Hoofdzakelijk worden er handvatten aan de IGJ geboden om verplichte meldingen van zorgaanbieders meer op maat af te kunnen gaan handelen. De tijd die hierdoor vrijkomt zal de IGJ op een andere wijze kunnen besteden waarbij meer focus gelegd zal worden op het stimuleren van leren en verbeteren door zorgaanbieders na een melding. Tot slot wordt er met de wijziging een lastenverlichting verwacht voor zorgaanbieders, daar waar het gaat om de meldplicht met betrekking tot ontslag bij disfunctioneren. Dit omdat er na een melding hieromtrent niet altijd meer nader onderzoek door de IGJ volgt en de betrokken BIG-geregistreerde zorgverlener niet altijd meer gehoord hoeft te worden. www.vbk.nl