RBNHO 070224 losgeschoten voorwiel fiets; productinformatie bedoeld om ongelukken te voorkomen, omkeringsregel van toepassing; verkoper aansprakelijk
RBNHO 070224 losgeschoten voorwiel fiets; productinformatie bedoeld om ongelukken te voorkomen, omkeringsregel van toepassing; verkoper aansprakelijk
2De feiten
2.1.
[eiser] heeft op 17 juni 2020 in de winkel van 12GO een racefiets van het merk Sensa (hierna: de fiets), een helm, wielrenschoenen, -outfit en -pedalen gekocht. Ter plekke is de hoogte van het zadel afgesteld op [eiser] , waarna hij de fiets gemonteerd van 12GO heeft meegekregen. Om de fiets in zijn auto te kunnen vervoeren heeft [eiser] het voorwiel – dat is voorzien van een steekas met snelspanner – van de fiets losgehaald. Bij thuiskomst heeft hij het voorwiel zelf weer in de voorvork gezet.
2.2.
In de dagen na 17 juni 2020 heeft [eiser] een paar keer met de fiets gefietst en daarbij naar zijn schatting in totaal zo’n 100 tot 120 kilometer afgelegd.
2.3.
Op 24 juni 2020 is [eiser] tijdens een rit met de fiets gevallen als gevolg van het feit dat het voorwiel van de fiets losschoot toen hij een fietsbrug opreed. Hij droeg een helm. Door de val heeft [eiser] letsel opgelopen dat onder meer bestond uit een hoge dwarslaesie, zenuwpijn, een wond aan zijn gezicht (inmiddels een litteken van kin tot neus), een gebroken kaak en afgebroken voortanden. [eiser] heeft tot en met 2 juli 2020 in het ziekenhuis gelegen en vervolgens een lang revalidatieproces doorlopen. Tot en met 17 september 2020 was hij daartoe opgenomen in Heliomare; daarna volgde ongeveer een half jaar (ambulante) dagbehandeling. Momenteel is hij nog altijd bezig met revalideren.
2.4.
Op 29 juli 2020 heeft [eiser] per e-mail contact gezocht met 12GO in een poging om de oorzaak van het ongeval te achterhalen. Daarbij heeft [eiser] verzocht aan 12GO om de fiets terug te nemen. In reactie hierop heeft 12GO [eiser] gemaild dat bij de fabrikant geen problemen bekend waren aan dit model fiets en hem aangeboden de fiets op hun werkplaats te onderzoeken en indien nodig naar de fabrikant te sturen voor nadere inspectie.
2.5.
Op 6 augustus 2020 heeft 12GO de fiets opgehaald. Vervolgens hebben medewerkers van 12GO de fiets onderzocht. Op 16 augustus 2020 is telefonisch aan [eiser] meegedeeld dat geen gebreken aan de fiets zijn ontdekt, maar dat nog nader onderzoek zou worden verricht naar de valbeveiliging. Het aankoopbedrag is aan [eiser] terugbetaald.
2.6.
Op 19 augustus 2020 heeft [eiser] per e-mail gevraagd naar de status van het onderzoek naar de valbeveiliging en gevraagd om de fiets te bewaren voor eventueel nader onderzoek. Hierop heeft 12GO op 20 augustus 2020 gereageerd dat de fiets nogmaals door twee monteurs is nagekeken, maar zij niets bijzonders hebben kunnen vinden.
2.7.
Op 22 augustus 2020 heeft 12GO aan [eiser] meegedeeld dat contact is opgenomen met de fabrikant van de fiets, Intersens Bikes & Parts B.V. (hierna: de fabrikant), en dat de fiets nogmaals is onderzocht door een andere medewerker van 12GO. Deze medewerker geeft in diezelfde e-mail aan:
“Het lijkt er op dat het wiel / hendel (om wat voor reden dan ook) los is gekomen omdat die niet goed vast heeft gezeten. Deze is tijdens je rit steeds verder losgekomen waardoor die langs de valbeveiliging is gegaan. Dat er geen enkele schade aan de onderkant van je vorkpoten zit heeft de volgende reden (denk ik):
Toen je het bruggetje op reed is het wiel uit de uitsparingen van de voorvork gekomen, maar omdat je natuurlijk op de fiets zit en er veel gewicht drukt op het voorwiel is deze niet zomaar weggeschoten, maar is het wiel vast komen te zitten tegen de binnenkant /onderkant van de voorvork. Hier zie je duidelijk dat er contact is geweest met de band / beschadigingen te zien zijn. Vervolgens ben jij omdat het wiel ineens klem zat van je fiets “afgeschoten” met alle gevolgen van dien...
Het wiel zal daarna vrij zijn gekomen en verder gerold zijn waarna de politie het heeft gevonden zoals jij aangaf.”
2.8.
Op 25 augustus 2020 heeft [eiser] aan 12GO gevraagd hoe het mogelijk is dat het wiel van de fiets, na minimaal 100 kilometer op de fiets gereden te hebben, plotseling los is gekomen en wat de oorzaak was voor het niet functioneren van het beveiligingsmechanisme. In reactie daarop heeft 12GO het volgende geschreven:
“Ik vermoed dat de steekas is losgekomen, zolang je op normale ondergronden rijdt en met je gewicht op het voorwiel merk je eigenlijk nauwelijks of niet dat het wiel los komt. Dit merk je pas bij heftige stuurbewegingen of andere zaken zoals het bruggetje dat je op ging. Hij zal dan ook dusdanig ver opengegaan zijn dat die langs de uitvalbeveiling (enkele slagen los) is gegaan. Dit is het idee dat ik er bij heb, een andere oorzaak zou ik ook niet kunnen bedenken.”
2.9.
In september 2020 heeft 12GO de fiets verkocht aan een bij 12GO bekende derde.
2.10.
Per e-mail van 3 september 2020 heeft DAS Rechtsbijstand namens [eiser] 12GO aansprakelijk gesteld voor diens letselschade. Nadien is gecommuniceerd tussen DAS en de verzekeraar van 12GO, te weten Interpolis/Achmea.
2.11.
Een “rapport schuldvraagonderzoek” van 22 december 2020, opgesteld door Achmea, houdt onder meer het volgende in:
“De verzekerde [12GO] verklaarde dat in principe iedere klant een handleiding van de gekochte fiets meekrijgt. De benadeelde verklaarde dat hij geen handleiding kreeg. In theorie zou dit kunnen, maar de verzekerde trekt in twijfel dat de benadeelde geen handleiding kreeg. De verzekerde kan niet meer nagaan welke medewerker in de werkplaats de benadeelde destijds hielp.”
2.12.
In een brief van 25 augustus 2021 heeft de advocaat van [eiser] geschreven dat [eiser] zeker 120 km met de fiets had gefietst voorafgaand aan het ongeval en 12GO opnieuw aansprakelijk gesteld voor de schade.
3De vordering
3.1.
[eiser] vordert dat de kantonrechter voor recht verklaart dat 12GO jegens [eiser] aansprakelijk is voor de door hem geleden en nog te lijden schade als gevolg van het ongeval op 24 juni 2020, 12GO te veroordelen tot betaling van een schadevergoeding aan [eiser] nader op te maken bij staat en 12GO te veroordelen in de kosten van deze procedure.
3.2.
[eiser] legt aan de vordering ten grondslag – kort weergegeven – dat de fiets al bij aflevering gebrekkig moet zijn geweest. Voorts meent [eiser] dat 12GO onrechtmatig heeft gehandeld door, in strijd met Europese regelgeving, niet de nodige veiligheidsinstructies voor het gebruik van de fiets te geven.
4Het verweer
4.1. 12
GO voert verweer.
5De beoordeling
5.1.
Tussen partijen is niet in geschil dat het voorwiel van de fiets tijdens een fietsrit is losgeraakt van de voorvork. 12GO heeft aangevoerd dat het waarschijnlijk is dat [eiser] het voorwiel na demontage ten behoeve van het transport van de winkel naar zijn woning niet goed heeft vastgezet. De kantonrechter acht dat ook het meest aannemelijke scenario. De vraag is voor wiens rekening de naar aanleiding daarvan opgelopen schade moet komen.
5.2.
[eiser] was geen ervaren wielrenner en kocht niet alleen de fiets maar de hele voor het wielrennen benodigde uitrusting (zie 2.1). [eiser] heeft gesteld dat hem bij de aankoop van de fiets niet ook het boekje met de fietshandleiding is verstrekt.
5.3.
De kantonrechter overweegt dat bij de verkoop van een fiets aan een consument productveiligheidsinformatie dient te worden verstrekt. Het Besluit van de Europese Commissie van 29 november 2011 inzake de veiligheidseisen waaraan Europese normen voor fietsen (…) krachtens Richtlijn 2001/95/EG van het Europees Parlement en de Raad moeten voldoen (2011/786/EU), schrijft dat voor. Deze verplichting is in Nederland geïmplementeerd. Gebruikers moeten in kennis worden gesteld van de mogelijke risico’s en gevaren en de mogelijkheden om deze te voorkomen. Productveiligheidsinformatie moet bij alle soorten fietsen verstrekt en moet onder meer het volgende bevatten: aankoopinformatie, gebruiksaanwijzing, reiniging, controle en onderhoud, merktekens en waarschuwingen. Ook moet worden gewezen op mogelijke gevaren en op voorzorgsmaatregelen ter voorkoming van ongevallen. Bij racefietsen moeten alle veiligheidsonderdelen ontworpen zijn om bestand te zijn tegen grotere krachten dan bij normaal gebruik van andere soorten fietsen (bijvoorbeeld een hogere snelheid, grotere krachten op de aandrijf- en de stuurinrichting en de remmen). De productveiligheidsinformatie is bedoeld om ongelukken te voorkomen. De norm dat deze informatie bij iedere koop van een fiets dient te worden gegeven aan de consument, strekt ertoe de consument tegen die ongevallen te beschermen.
5.4.
Het onderzoek van Achmea (zie 2.11) zegt weliswaar dat in beginsel iedere klant een boekje meekrijgt, maar kan niet uitsluiten dat het in het geval van [eiser] niet is gebeurd. Ter zitting is namens 12GO verklaard dat niet met zekerheid kan worden gezegd of dat boekje aan [eiser] is meegegeven. De kantonrechter overweegt dat het aan de verkoper is aan te tonen dat hij heeft voldaan aan de betreffende zorgplicht. Op grond van de over en weer ingenomen stellingen is 12GO daar niet in geslaagd. [eiser] heeft verder onweersproken gesteld dat hij ook overigens (bijvoorbeeld mondeling) geen instructies of waarschuwingen heeft gekregen.
5.5.
In de als productie 10 bij conclusie van antwoord overgelegde fietshandleiding die betrekking heeft op de door [eiser] gekochte fiets, is op pagina 10 opgenomen dat voor iedere rit “beslist” getest moet worden of de snelspanners aan voor- en achterwiel correct gesloten zijn. Daarna zijn zes pagina’s gewijd aan het gebruik van snelspanners en steekassen, die ook weer beginnen met de waarschuwing dat voor ieder gebruik moet worden gecontroleerd of alle snelspanners goed vastzitten en onder meer inhouden: “Snelspanners moeten, daar uw eigen veiligheid er onmiddellijk van afhangt, met uiterste zorg worden bediend. (…) Vertrek nooit met uw Sensa-fiets zonder dat u vooraf de bevestiging van het wiel hebt gecontroleerd! Anders kunt u vallen! (…) Als de snelspanners niet juist gesloten zijn, kunnen de wielen losraken. Acuut gevaar voor ongevallen!” De betreffende pagina’s houden een beschrijving in van de werkwijze voor een veilige bevestiging van een onderdeel met een snelspanner, waaronder een voorwiel.
5.6.
De kantonrechter gaat ervan uit dat al deze informatie [eiser] ten onrechte niet heeft bereikt en stelt vast dat 12GO hiermee de in 5.3 geformuleerde norm heeft geschonden. Nu het specifieke gevaar waartegen de geschonden norm bescherming biedt, zich heeft verwezenlijkt, is 12GO voor de daardoor ontstane schade aansprakelijk. Om die reden hoeft [eiser] ’s primaire grondslag geen behandeling. Het beroep op eigen schuld van [eiser] wordt verworpen. Anders dan 12GO in haar conclusie van antwoord aanvoert, kon van [eiser] niet worden verwacht dat hij – zonder de daartoe bedoelde productveiligheidsinformatie – controleerde of het voorwiel op correcte wijze terug heeft geplaatst: na terugplaatsing draaide het wiel in de vork en heeft hij tientallen kilometers probleemloos kunnen fietsen. Dat het voorwiel met de snelspanner kennelijk niet volgens het boekje is bevestigd aan de voorvork, valt hem gelet op de omstandigheden niet aan te rekenen. Ervaring met snelspanners had hij als beginnend wielrenner niet.
5.7.
Omdat het nu nog niet mogelijk is de schade te begroten, zal de kantonrechter de zaak verwijzen naar de schadestaatprocedure.
5.8.
De proceskosten komen voor rekening van 12GO, omdat zij ongelijk krijgt.
5.9.
[eiser] verzoekt daarnaast om veroordeling van 12GO in de nakosten. Volgens vaste rechtspraak (zie HR 10 juni 2022, ECLI:NL:HR:2022:853) levert een kostenveroordeling ook voor de nakosten een executoriale titel op. Een veroordeling tot betaling van de proceskosten omvat dus een veroordeling tot betaling van de nakosten. De kantonrechter zal daarom de nakosten niet afzonderlijk in de proceskostenveroordeling vermelden.ECLI:NL:RBNHO:2024:1143